Sto lat lotnictwa (1903-2003)

STO LAT LOTNICTWA

1903: Flyer braci Wilbura i Orville'a Wright. Pierwszy sterowany lot obiektu cięższego od powietrza, napędzanego silnikiem spalinowym. 17 grudnia 1903 r. na plaży Kitty Hawk w Północnej Karolinie w USA. W 12 sekund pokonał niewiele ponad 40 metrów.

1909: Bleriot XI. Francuski konstruktor i lotnik Louis Bleriot po raz pierwszy przeleciał nad Kanałem La Manche.

1917: Fokker Dr I. Jeden z najsłynniejszych i najgroźniejszych myśliwców I wojny światowej. Pomalowany na czerwono trójpłatowiec był ostatnim samolotem legendarnego asa lotnictwa kajzerowskich Niemiec - Manfreda von Richthofena , zwanego (od ulubionego koloru jego maszyn) Czerwonym Baronem.

1927: Spirit of St. Louis. Amerykanin Charles Lindbergh na tym samolocie samotnie przeleciał nad Atlantykiem z USA do Francji. Uważa się to za epokowy wyczyn, porównywany z pierwszym lotem braci Wright.

1928: Graf Zeppelin. Pokonał Atlantyk w 4 dni, przelatując w październiku 1928 r. z Niemiec do Lakehurst w New Jersey w USA. W 1929 r. ponad 200-metrowy Graf Zeppelin okrążył glob w 21 dni 7 godzin i 34 minuty. W okresie 9 lat eksploatacji sterowca wykonał on 560 lotów, pokonując ponad 1,5 mln km i przewożąc 13.100 pasażerów.

1929: Dornier Do X. Powstała jedna z największych na świecie pasażerskich łodzi latających.

1931: Junkers 52. Narodziny trójsilnikowego samolotu pasażerskiego i transportowego. Pokryty aluminiową blachą falistą samolot do historii przeszedł jako oręż hitlerowskich spadochroniarzy, którzy w 1941 roku z powietrza opanowali Kretę, potem jako ostatnia deska ratunku żołnierzy w kotle Stalingradu.

1935: Douglas DC-3 Dakota. Samolot-legenda. Ta rewolucyjna konstrukcyjnie, szybka maszyna pasażerska i transportowa z wciąganym podwoziem zmieniła oblicze niemal wszystkich linii świata. W czasie wojny stała się bohaterem operacji spadochronowych aliantów. Do dziś lata i nadal służy kilka setek Dakot. 

1936: Supermarine Spitfire. Najsłynniejszy i najbardziej elegancki myśliwiec II wojny światowej wyszedł spod ręki Reginalda Mitchella. Wszyscy najlepsi piloci Polskich Sił Powietrznych walczyli na różnych odmianach ciągle rozwijanego samolotu.

1936: Focke Wulf Fw 61. Praprzodek dzisiejszych śmigłowców. Pionowzlot osiągający prędkość 76km/godz.

1943: Lockheed L-049 Constellation. Samolot specjalnie zaprojektowany na najdłuższe trasy linii TWA, znany w lotnictwie USA jako "Connie". Oferował 20 pasażerom miejsca do spania. Zabierał ponad 2 tony ładunku, osiągał ponad 480 km/godz. na wysokości ponad 6 tys. metrów.

1944: Messerschmitt Me 262. Dwusilnikowe, superszybkie samoloty uzbrojone w działka 30 mm i rakiety były niezwykle groźną bronią do zwalczania alianckich bombowców. Ówczesne silniki odrzutowe pierwszej generacji wymagały łagodnego rozpędzania, dlatego Me 262 były niemal bezbronne podczas startów i lądowań.

1944: Messerschmitt Me 163 Komet. Silnik napędzany dwuskładnikowym, toksycznym paliwem działał przez kilka minut, nadając lekkiemu drewnianemu samolotowi ogromną prędkość. Po starcie Komet niemal pionowo nabierał wysokości i atakował bombowce alianckie dwoma działkami 30 mm.

1945: Boeing B-29 Superfortress. Najdroższy i najbardziej skomplikowany samolot amerykański II wojny światowej. Enola Gay i Box Car wykorzystano do ataków atomowych na Hiroszimę i Nagasaki. Rosjanie po wojnie skopiowali "Latającą fortecę" - Tu-4 był długo jedynym bombowcem jądrowym ZSRR. Do dziś ślady technologii B-29 można znaleźć w rosyjskich samolotach.

1947: Bell XS-1. Eksperymentalny rakietowy samolot, pilotowany przez Charlesa Chucka Yeagera (na cześć jego żony nosił nazwę Glamorous Glennis), po starcie spod brzucha B-29 pokonał 14 października 1947 r. tzw. barierę dźwięku (Ma 1,06 - 1120km/godz). Działo się to ponad 14 km nad Pustynią Mojave w Kalifornii.

1949: De Havilland D.H. 106 Comet. Pierwszy odrzutowy samolot pasażerski, który wszedł do normalnej eksploatacji, zbudowali Brytyjczycy. 2 maja 1962 r. Comet odbył z 36 pasażerami na pokładzie pierwszy lot rozkładowy - z Londynu do Johannesburga w RPA.

1954: Boeing 707. Pierwszy amerykański odrzutowiec pasażerski. Zrewolucjonizował połączenia transatlantyckie. Niemal każda licząca się linia zamawiała B707. 22 listopada 1963 r. w swoją ostatnią podróż - do Dallas - wyruszył nim prezydent John F. Kennedy. Po jego zabójstwie, na pokładzie Air Force One prezydencką przysięgę złożył wiceprezydent Lyndon B. Johnson.

1966: Hawker Siddeley Harrier. Pierwszy wariant brytyjskiego wielozadaniowego myśliwca pionowego startu i lądowania.

1969: BAC / Aerospatiale Concorde. W powietrzu zadebiutował pierwszy i jedyny wykorzystywany przez kilka linii lotniczych świata naddźwiękowy samolot pasażerski - BAC/Aerospatiale Concorde. Latał od 1976 do 2003 r. w barwach Air France, British Airways, Singapore Airlines oraz ... Pepsi Coli. Dzierży rekord szybkości samolotów pasażerskich. Przeleciał z Nowego Jorku do Londynu w 2 godziny 54 minuty i 30 sekund. 

1970: Boeing 747. Odrzucony w konkursie na transportowiec wojskowy, pierwszy szerokokadłubowy czterosilnikowiec na długo zawładnął pasażerskimi przewozami dalekodystansowymi. Służy prezydentom USA jako Air Force One. Teoretycznie może na dwóch pokładach przewieźć do 524 podróżnych. Izraelskie El Al podczas akcji ewakuacyjnej Falaszów z Etiopii udowodniły, że potrafi zabrać nawet 1087 pasażerów!

1978: Lockheed F-117A Nighthawk. Jeden z najbardziej tajnych samolotów bojowych wszech czasów. Trudno wykrywalny radarem echo (echo porównywalne z odbiciem ptaka), czyli teoretycznie "niewidzialny" w mroku.

1994: Eurofighter Typhoon. Początek wspólnego programu projektowania i budowy najnowocześniejszego europejskiego myśliwca wielozadaniowego.

2003: Program Joint Strike Fightera F-35 - następcy F-16. Najbardziej rozbudowane, najdroższe przedsięwzięcie wielonarodowe w historii lotnictwa wojskowego. W 2015 roku mają się pojawić pierwsze seryjne samoloty 3 wariantów.